Ballina
Lajme
Opinion
Intervista
Histori
Kulturë
Të ndryshme
English
Galeria
Libri i miqve
Dërgo lajme
Kush jemi ne?
Kontakti
 
RSS Furnizuesi
RSS Furnizuesi
   
 
SHERADIN BERISHA: UKSHIN HOTI, EMBLEMA E FILOZOFISË POLITIKE SHQIPTARE (I)
Publikuar më 17 maj, 2013 në orën 21:54 ( ) Sheradin Berisha | Histori |
Rrit madhësinë e shkronjave
(PJESA E PARË)

Ukshin Hoti u lind më 17. 06. 1943 në Krushë të Madhe. Shkollën fillore e kreu në vendlindje, ndërsa atë të mesmen në Prizren dhe në Prishtinë. Fakultetin e Shkencave Politike e mbaroi në Zagreb, ndërkaq studimet posdiplomike drejtimi i marrëdhënieve ndërkombëtare politike dhe ekonomike në Beograd. Që nga gjysma e dytë e viteve 70 gjer më 1981 ka punuar në detyra të ndryshme politike e arsimore në Kosovë; ka qenë ligjërues i vitit III dhe IV të Fakultetit Juridik, drejtimi Juridiko - Diplomatik, i vitit III të Fakultetit Filozofik, dega Filozofi-Sociologji, i shkollës politike të Qendrës Krahinore për Arsimimin Marksist "Edvard Kardel". Gjatë periudhës 1971 - 1977 ka qenë Sekretar i Sekretariatit për Marrëdhënie me Botën e Jashtme të KE dhe të Kuvendit të KSA të Kosovës, ka qenë anëtar i pothuajse të gjitha forumeve federale që merreshin me politikën ndërkombëtare. Në vitet 1977 - 1978, specializoi në Universitetin e Çikagos, Harvardit, Bostonit, Uashingtonit dhe të Kembrixhit, ndërsa në vitin 1979 u kthye në Kosovë. Ukshin Hoti gjatë qëndrimit në specializim në SHBA ka gëzuar një trajtim jashtëzakonisht të lartë. Ka qenë i emëruar nga ana e rektorit të Universitetit të Harvardit si hulumtues shkencor i pavarur.

Në një takim me Zonjën Rosalyn Carter (bashkëshortja e ish’presidentit amerikan Jimmy Carter) në Washington DC, u zgjodh si i vetmi intelektual që do të përfaqësonte të gjithë specializantët dhe postdiplomistët e Evropës në SHBA. Në këtë cilësi, ai ka marrë pjesë aktivisht nëpër simpoziume të ndryshme shkencore dhe ligjërime të intelektualëve autoritativ, por edhe në shumë takime që i organizonin senatorë, kongresmenë dhe përfaqësues tjerë të administratës amerikane. Ukshin Hoti gjer në vitin 1981 ka qenë kreatori kryesorë i politikës kombëtare dhe pjesëmarrjes së Kosovës në bashkëpunimin ndërkombëtar. Ukshin Hoti për herë të parë u burgos në Nëntor 1981. Ai do të burgosej edhe në nëntor të vitit 1968, në kohën kur u organizuan demonstratat studentore në Prishtinë…, por për fat të mirë, atëkohë ai studionte në Kroaci dhe ishte në krye të demonstratave studentore të Zagrebit.

Pasqyra e lëndës:

- Pranvera e vitit 1981 dhe intelektualët e regjimit
- Si e mbrojti Ukshin Hoti - kërkesën e studentëve «Kosova Republikë»
- Burgosja dhe gjykimi i Ukshin Hotit - 1981
- Mendimi filozofik i Ukshin Hotit
- Homazhe për martirët dhe burgosja e dytë e Ukshin Hotit
- Përgjakja e Ukshin Hotit te udhëkryqi i Komoranit!
- Organizimi politik i Ukshin Hotit, burgosja e tretë dhe gjykimi
- Si e mbrojti Ukshin Hoti në foltoren e gjykatës serbe kauzën e Bashkimit Kombëtar
- Ukshin Hoti - Ideolog i Lëvizjes Kombëtare
- Cili ishte shkaku i vërtet i mbajtjes së gjykimit kundër Ukshin Hotit
- Ku është Ukshin Hoti?!
- A është gjallë apo i vdekur Ukshin Hoti?!
- Një apel për Ukshin Hotin
- Filozofia e Ukshin Hotit sot jeton në Kosovën e lirë dhe të pavarur
- Hoti është një avokat i përkushtuar i demokracisë
- Ukshin Hoti tashmë është shndërruar në histori
- Ukshin Hoti - është simbol i qëndresës së pamposhtur shqiptare
- Njerëzit e zotë si Ukshin Hoti janë princat e vërtetë të një kombi
- Unë nuk kam lexuar ndonjë të dytë që të jetë më i zoti se Ukshin Hoti
- Ukshin Hoti është njeri që ka
- «Unin» e vet me «U» të madhe!
- Ukshin Hoti - intelektual që sugjeron guximin politik

* * *
Pranvera e vitit 1981 dhe intelektualët e regjimit

Dihet mirëfilli se politika zyrtare jugosllave, demonstratat e pranverës 1981 i shpalli si «Kundërrevolucionare» dhe për disa muaj rresht të gjitha nivelet e pushtetit federativ, republikan dhe krahinor me qëllim të ‘sanimit’ të gjendjes në Kosovë, finalizuan një dokument me titull »Platforma Politike për aksionin e Lidhjes së Komunistëve të Jugosllavisë në zhvillimin e vetëqeverisjes socialiste, të vëllazërim-bashkimit dhe të bashkëjetesës në Kosovë» që shkurtimisht njihet si «Platforma për Kosovën». Ky dokument u miratua në Mbledhjen e XXII të Komitetit Qendror të LKJ’së në Beograd, më 17 nëntor 1981, duke u bërë udhëzuesi praktik i politikës antishqiptare në planin afatgjatë. (Hajrizi, fq.198 - 99)

Në këtë platformë antishqiptare ndër të tjera analizohet gjithashëm përmbajtja «reaksionare dhe kundërrevolucionare» e parullës ‘Kosova Republik’ duke u definuar qartë edhe masat për «qërimin e hesapeve» me forcat e «errëta të nacionalizmit shqiptaromadh…», përmes gjykimit dhe diferencimit të shqiptarëve në çdo segment të jetës politike e shoqërore.

Dhe në këtë drejtim strukturat e regjimit, me kohë ndërmorën një fushatë të gjerë arrestimesh e burgosjesh kundër organizatorëve të demonstratave, ndërsa në institucionet publike, e veçanërisht në institucionet shkencore - akademike të Kosovës, kishte nisur diferencimin ideo - politik ndaj të gjithë atyre që në forma të ndryshme përkrahën kërkesat e studentëve.

Në shënjestër të këtij diferencimi gjithëpërfshirës ishin padyshim tri institucionet më të rëndësishme akademike: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës (ASHAK), Instituti Albanologjik dhe Universiteti i Prishtinës. Prandaj, jo rastësisht KQ i LKJ’së dhe strukturat tjera pushtetore të këtij regjimi në Kosovë, këto institucione, e veçanërisht Universitetin e Prishtinës e patën cilësuar si“Bastion të nacionalizmit dhe seperatizmit shqiptar”.

Akademik Rexhep Qosja, në një intervistë për «Epokën e Re» (4 Maj 2006), kujton bashkëpunimin e intelektualëve të shumtë me regjimin e kohës dhe vënien e tyre në shërbim të diferencimit. Qosja me këtë rast thotë: «Me përjashtim të Ukshin Hotit, nuk ka kuadër tjetër universitar që ka mbrojtuar demonstratat… Ishte i madh numri i atyre veprimtarëve politikë dhe intelektual që ishin vënë në shërbim të diferencimit, d.m.th në shërbim të atij procesi në të cilin njerëzit duhej të dënonin demonstratat. Mes këtyre profesorë fakulteti, akademikë, shkrimtarë, krijues të arteve të tjera. Disa prej këtyre intelektualëve që merreshin me ndjekjen e «shtrigjve» janë autoritete në kulturën tonë: të rehabilituar dhe të favorizuar!…Një numër i intelektualëve ishte kundër demonstratave, kurse një numër tjetër i shikonte me simpati…Në bisedat me njëri tjetrin disa intelektualë i përkrahnin demonstratat, por në mbledhjet e partisë apo në mbledhjet e bashkësive punuese kjo nuk ngjante. Kam marrë pjesë në mbledhje në institut (Institutin Albanologjik - Sh.B) në Fakultetin Filozofik, në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve. Janë mbajtur jo një a dy, por më shumë mbledhje në të cilat flitej: në fillim për demonstratat pastaj për kinse për pasojat e demonstratave, pastaj për detyrat në lidhje me këto pasoja, etj. Kam parë shumë intelektualë që çoheshin në këmbë dhe lëshonin breshëri dënimesh për demonstratat duke i quajtur armiqësore, nacionaliste dhe irredentiste, të drejtuara kundër bashkim-vëllazërimit dhe integritetit territorial të Jugosllavisë! Disa prej këtyre, më vonë, janë bërë patriotë të mëdhenj dhe kanë përparuar në punën profesionale dhe në punën politike! Disa e bënin këtë me gojë e ndonjëri, besoni apo mos besoni, me shkrim ishin përgatitur përpara! Në dënimin e demonstratave në mënyrë të veçantë janë shquar anëtarët e Akademisë së Shkencave dhe të Arteve. Në këtë institucion janë dënuar demonstrata shumë herë, por njëra prej mbledhjeve të Akademisë, në të cilën janë dënuar demonstratat është dhënë në tërësi në televizion, si mësim për popullin se si duhet të sillet ndaj armikut të bashkim’vëllazërimit, të socializmit vetëqeverisës dhe të integritetit territorial të Jugosllavisë Socialiste Federative! Ishte kjo mbledhje e turpit në nivel më të «lartë» të shkencës sonë». (Qosja, fq.10)

Madje, në vazhdën e procesit të diferencimit është botuar edhe një libër (Shqip - serbisht) me fjalimet dënuese të «akademikëve» kundër demonstratave të pranverës 1981. «Për shkak se nuk jam diferencuar, më kanë qitur para komisionit të Universitetit bashkë me Ali Hadrin dhe Fehmi Aganin dhe na kanë shqiptuar dënimin…» - ka thënë në fund akademik Qosja. (Po aty )

Ka dëshimi arkivore që faktojnë se në procesin e diferencimit ideo’politik është përfshirë edhe ish’kryetari i LDK’së - Ibrahim Rugova. Ibrahim Rugova, ndonëse prej kohësh ishte anëtar i LKJ’së, me vendim të KK të LK të Kosovës emërohet sekretar i LKJ’së në Institutin Albanologjik të Prishtinës, dhe pas demonstratave gjithëpopullore të pranverës së vitit 1981, duke qenë në krye të kësaj organizate partiake, pa hezitim është përfshirë edhe në realizimin e “Platformës për Kosovën”. Në këtë situatë të jashtëzakonshme nëpër të cilën po kalonte populli shqiptar në Kosovë, Rugova do të vihet në krye të komisionit për diferencimin dhe luftimin e “nacionalizmit dhe separatizmit” shqiptar në institut, pra të të gjithë atyre që në një mënyrë a tjetër u solidarizuan me kërkesën studentore “Kosova Republikë!” dhe për këtë aktivitet ka shkruar edhe shtypi i kohës: “Rilindja”, ”Jedinstvo”, „Politika“ etj. Kështu, ta zëmë, në gazetën „Rilindja“ të datës 30 shtator 1982 në artikullin me titull „Akademikut dr.Rexhep Qosja iu shqiptua vërejtja partiake“, Kryetari i komisionit për diferencim Ibrahim Rugova në diskutimin e vetë theksoi se „procesi i diferencimit duhet të jetë i vazhdueshëm dhe i gjithanshëm, kurse sa i përket masës së propozuar, si anëtar i sekretariatit të OTH të LK propozoj që Rexhep Qosjes t'i shqiptohet masa - vërejtja partiake, sipas propozimit të grupit të punës të të dy kryesive, të cilin e kemi miratuar edhe ne“. (Berisha, Pashtriku.org)

Si e mbrojti Ukshin Hoti - kërkesën e studentëve «Kosova Republikë»

Derisa në Institutin Albanologjik në krye të komisionit për diferencim, ishte emruar Sekretari i OTH të LKJ’së Ibrahim Rugova, Komiteti Krahinor i LKK’së, për mbikëqyrjen dhe diferencimin e profesorëve në Universitetin e Prishtinës kishte autorizuar: Azem Vllasin, Agim Zatriqin dhe Hajredin Hoxhën. Në UP, fillimisht kërkesat e studentëve janë përkrahur, nga profesorët e tyre, por me kalimin e kohës, shumica prej profesorëve e kanë ndryshuar qëndrimin, për shkak të presioneve të mëdha, nga inspektorët e UDB’së dhe aktivistët e KK të LKJ’së që vizitonin shpesh këtë vatër të dijes, dhe në fund kanë mbetur vetëm një grushtë profesorësh të Fakultetit Filozofik, të cilët s’i pranuan vlerësimet e KQ të LKJ’së, se demonstratat kanë qenë armiqësore, nacionaliste - separatise, kundërrevolucionare etj., dhe i pari prej tyre shquhet Ukshin Hoti.

Nga shumë mbledhje maratonike që mbajtën strukturat e pushtetit komunist në UP, vlen të veçohet mbledhja e OB të LK’së e mbajtur më 19 nëntor 1981 në Fakultetin Filozofik, Dega Filozofi - Sociologji, në të cilën Ukshin Hoti si i vetmi politikan i specializuar i Kosovës në fushën e marrëdhënieve politike ndërkombëtare bëri elaborimin shkencor të statusit Kosova Republikë të shtruar nga studentët, në demonstratat e pranverës së atij viti. Madje Ukshin Hoti kërkesën për republikë e shpjegoi edhe me kërkesën për zhvillim më të shpejtuar, sepse të gjitha parametrat ekonomik, social etj., tregonin se hendeku midis Kosovës dhe republikave më të zhvilluara jo vetëm nuk ishte zbutur, por përkundrazi ishte thelluar edhe më shumë. Për më tepër, Ukshin Hoti argumenton në mënyrë bindëse se, përpjekjet për barazi më të madhe nacionale shkojnë krahas me avancimin e proceseve demokratike nëpër vende të ndryshme në botë, duke nënvizuar se ato janë të ligjshme dhe të pandalshme.

Shemsi Reçica, ish’ligjerues në Katedrën e Filozofisë dhe të Sociologjisë pranë Fakultetit Filozofik të UP’së, ka marrë pjesë në mbledhjen e 19 nëntorit 1981, dhe në një intervistë dhënë të përditshmes “Epoka e Re” (Mars 2006) ka deklaruar se në këtë mbledhje“kanë qenë të pranishëm Azem Vllasi, Agim Zatriqi, Hajredin Hoxha, etj.” dhe se nga ata ish’funksionarë “ka pasur edhe kërcënime, sharje, edhe me nanë…duke thënë se “këtu e kanë çerdhen demonstratat”. „Pasi i gjykuan demonstratat, - kujton Prof.Reçica, ata (Vllasi, Zatriqi, Hoxha - Sh.B) kërkuan fjalën e profesorëve, por rreth 20 minuta askush nga profesorët nuk e merrte fjalën. Ishin para një dileme të madhe. Kishin frikë, sepse diheshin pasojat. Pas atyre që i dënuan demonstratat fjalën e mori Ukshin Hoti, i cili tha: “Ne duhet të diskutojmë hapur për kërkesat e studentëve tanë” dhe vazhdoi diskutimin e tij. Midis të tjerave tha tekstualisht, fjalë për fjalë: “ Sa e di unë, në Jugosllavi, jo vetëm që nuk është zgjidhur në praktikë çështja shqiptare, por as teorikisht nuk është zgjidhur kjo çështje si duhet”, dhe filloi që këtë konstatim ta argumentojë nga pikëpamja e tij, nga shkencat politike. “Të gjitha shkrimet që janë botuar për çështjen kombëtare, tha ai, edhe ato nga pikëpamja juridike, edhe kushtetuta nuk e kanë zgjidhur as teorikisht çështjen shqiptare në Jugosllavi” dhe vazhdoi: “Unë mendoj që kjo është kërkesë e arsyeshme, e drejtë...”, dhe me një tonë të lartë përfundoi: “Kosova duhet të jetë Republikë dhe ne duhet ta përkrahim Republikën”. (Reçica, fq. 9 - 10.)

Ukshin Hoti në këtë mbledhje (të OB të LK’së), ka pasur një ballafaqim të ashpër me “Akademik” Hajredin Hoxhën. Hoti, duke i shpjeguar zhvillimet e brendshme (veçanërisht ato në Kosovë) me disa zhvillime demokratike në rrafshin ndërkombëtar (mori shembullin e skocezëve në Angli dhe francezëve të Kuebekut) ka theksuar, se: “…kërkesa për Kosovën Republikë në esencë nuk është asgjë tjetër veçse kërkesë për zhvillim të shpejtuar dhe të gjithanshëm ekonomik të Kosovës.” Me këtë rast ka reaguar Hajredin Hoxha, i cili ka thënë “se ne e kemi zgjidhur çështjen nacionale më së miri në botë.” Për ta argumentuar këtë pohim Hoxha betohet se është ashtu.

Ndërkaq Ukshin Hoti pasi ia ka tërhequr vërejtjen H.Hoxhës, se “betimi nuk është argument shkencor”, ka thelluar argumentin e tij, si vijon: ”…do ta plotësoja diskutimin tim edhe me ca shembuj të tjerë. Më duket se kushtetuta belge poashtu u aprovua në fillim të viteve '70, apo më sakt, më 1972. Kjo kushtetutë i vë në pozitë të barabartë valonët dhe flamanët në Belgjikë, bile flamanëve u jep të drejtën e raporteve specifike me Holandën. Mendoj se flamanët industrialisht janë më të zhvilluar se valonët, por megjithatë, siç tregojnë ngjarjet e fundit atje, një pjesë e mirë e tyre i akuzojnë valonët se e mbajnë "lidhjen franceze" në planin ekonomik dhe atë kadrovik, d.m.th. mendojnë se ndodhen në pozitë të pabarabartë dhe se ekonomikisht janë të eksploatuar nga valonët, pa marrë parasysh kushtetutën demokratike të Belgjikës.“ (Hoti, 1995)

Në mbledhjen e 19 nëntorit, Ukshin Hoti fuqishëm ka kundërshtuar edhe ndërprerjen e bashkëpunimit midis Universitetit të Prishtinës dhe atij të Tiranës. ”Unë jam kundër suspendimit të këtyre marrëdhënieve. Nuk e besoj se na kanë indoktrinuar. Kam qenë njëri nga bartësit kryesorë të këtyre marrëdhënieve.“ ka thënë Ukshin Hoti. Diskutimin e Prof. Hotit e kundërshtuan edhe Azem Vllasi e Agim Zatriqi. Lidhur me këtë rast Shemsi Reçica thotë (po citoi): “Më kujtohet sidomos Agim Zatriqi, të cilit, në atë qetësi të hekurt që u krijua pas fjalës së Ukshin Hotit, i kërcitnin dhëmbët nga shtrëngimi i nofullave. Pas përfundimit të mbledhjes, neve na arrestuan.” (Reçica, 9-10)

Burgosja dhe gjykimi i Ukshin Hotit - nëntor 1981

Dhe vërtet, më 21 nëntor 1981 ndodhi arrestimi dhe burgosja e Ukshin Hotit, Halil Alidemajt, Shemsi Reçicës, Ekrem Kryeziut etj., të cilët u denuan si “Grup i intelektualëve”, me akuzën për “veprimtari armiqësore kundër shtetit jugosllav.” Ja si e përshkruan Ukshin Hoti arrestimin e tij në Prishtinë: „ …më 21 nëntor të njëjtit vit, u arrestova nga jo më pak se 40 policë të armatosur, gjysma e të cilëve u futën në banesën time me armë të gatitura automatike e gjysmëautomatike. Më vonë mora vesh se edhe shtëpia e prindërve të mi në fshat, që ndodhet afro 100 km larg Prishtinës, po atë natë ishte rrethuar dhe ishte kontrolluar nga ana e një numri jo më të vogël të personave të armatosur… Në momentin e arrestimit e kisha të veshur pixhamën dhe qetësisht po e lexoja një libër.”

Pas tetë muajve sa zgjati procesi i hetuesisë, Prokuroria Publike e Qarkut në Prishtinë ngriti aktakuzën PP. nr. 281/81, dt. 31 maj 1982, ndërsa Gjykata e Qarkut në Prishtinë, formoj një trup gjykues të përbërë nga gjyqtarët: Isak Nishevci, Ismet Emra e të tjerë, dhe në procesin gjyqësor të mbajtur më 21 korrik 1982 „në emër të popullit“ u denuan këta intelektualë:

1. Halil Alidema (1936), Pozharan, mr.i historiesë - 11 vjet burg;
2. Ukshin Hoti (1943) Krushë e Madhe, mr. i shk.politike - 9 vjet burg;
3. Ekrem Kryeziu (1943), Pejë, regjisor - 8 vjet burg;
4. Mentor Kaçi (1952), Gjakovë, momtazher në TVP - 7 vjet burg;
5. Hilmi Ratkoceri(1955), Llugaxhi, absolvent - 3 vjet burg;
6. Ali Kryeziu (1950), Pejë, jurist - 5 vjet burg;
7. Nezir Haliti (1948), Firajë, professor - 2 vjet burg;
8. Shemsi Reçica (1952), Gllavicë, professor - 7 vjet burg;
9. Muharrem Fetiu (1945), Peçan (Suharek), mr. i historiesë - 6 muaj burg.
(Dr.Keçmezi-Basha, f.179/180)

Prishtinë, korrik 1982: Gjykimi i grupit të intelektualëve…

Trupi gjykues, (duke u bazuar paraprakisht në gjykimin politikë që ia kishte bërë këtij grupi intelektualësh, soji i Azem Vllasit, Agim Zatriqit, Hajredin Hoxhës etj.), në aktgjykim ka konstatuar se ata kanë kryer “... vepra penale të drejtuar në rrëzimin e pushtetit të klasës punëtore dhe të punonjësve, thyerjen e “vëllazërim - bashkimit”, prishjen e barazisë së kombeve e të kombësive dhe ndryshimin antikushtetues të rregullimit federativ të RSFJ’së...” (po aty) sllogane këto që përsëriteshin në të gjitha aktakuzat dhe aktgjykimet e grupeve, që dënoheshin në vitet 80’ta në Kosovë dhe në viset tjera shqiptare. Ukshin Hoti u dënua me 9 vjet burg, por duke qenë se aktgjykimi i shkallës së parë s’kishte asnjë bazë juridike për një denim kaq të lartë, gjykata supreme më 11 qershor 1984, u detyrua t’ia zbriste dënimin në 3,5 vjet burg.

Mendimi filozofik i Ukshin Hotit

Pas daljes nga burgu, Ukshin Hoti kthehet në fshatin e tij të lindjes në Krushë të Madhe dhe rrethanat e kohës, atë e detyrojnë të izolohet në atë mënyrë që të mos mund të ndikojë në rrjedhat politike në Kosovë… Për nëntë vjet rresht (1985-1994) ndaj tij, “është përdorur një ostracizëm… nga “Mentaliteti i kopesë” i quajtur “elita intelektuale” shqiptare pro-titiste, e cila decenie me radhë ishte në shërbim të regjimit komunist dhe kundër intelektualëve atdhetarë që përpiqeshin të çliroheshin nga thundra e egër jugo(serbo) sllave. (Hoti: 1995)

Në kapërcyellin e viteve të 90’të Ukshin Hoti ishte aktiv në sensibilizimin e çështjes Kombëtare në përgjithësi dhe atë të Kosovës në veçanti, përmes analizave, eseve e fejtoneve politike e shkencorë të cilat më pastaj do t’i ligjeronte në Fakultetin Filozofik të Prishtinës në degën filozofi - sociologji dhe të njejtat do t’i botonte (gjatë kohës sa ishte në Lubjanë) në revistat ”Alternativa”, “Republika”, dhe “Demokracia Autentike” (DEA) të cilën e drejtonte vetë si ideator politik dhe si kryeredaktor.

Ukshin Hoti në analizën filozofike-politike: “Viti 81 dhe proceset e demokracisë”, në mënyrë bindëse argumenton se demonstratat e vitit 1981 nuk ishin manipulim i asnjë qendre politike e ideologjike të huaj, as nga Lindja, as nga Perëndimi dhe as nga Shqipëria, por tregonin pjekurinë politike të një populli për të cilin rrobat autonomiste ishin tashmë tepër të ngushta dhe nuk i mundësonin zhvillim normal në asnjë fushë. Për bartësit e atyre ngjarjeve, të akuzuar në fillim për kundërevolucion, ndërsa më vonë për ekstremizëm të majtë, Ukshin Hoti, duke u shërbyer me metodën e zbulimit “të rrjedhave ujore nën akullin politik”, dmth të esencës politike nën plafin e parullave ideologjike, zbulon se të rinjtë e vitit 1981 s’kishin të bënin fare as me marksizëm as me komunizëm, sepse as që kishin lexuar ndonjë libër marksiste për ta njohur në thelb këtë doktrinë, e cila në ambientet rurale të Kosovës më së paku ishte e zbatueshme. (Hoti dhe çështja shqiptare, fq.10)

Ukshin Hoti - për studentët e degës filozofi - sociologji një kohë ka mbajtur një cikël ligjeratash me titull “Individi dhe proceset politike”, në të cilat shpërfaq rolin e vaçantë që kanë individë të caktuar në periudha të kthesave të mëdha politike me rëndësi kombëtare. Ndërkaq në analizën“Republika dhe lufta në kontekst të Evropës”, ai ua tërheq seriozisht vërejtjen jo vetëm faktorëve politikë shqiptarë mbi ushtrimin serioz dhe me përgjegjësi të politikës, por edhe faktorëve jugosllavë e të huaj që të mos pajtoheshin me zgjidhje gjysmake për Kosovën e cila do t’u kthehej si bumerang në të ardhmen dhe do të ishte një faktor i përhershëm frenimi për zhvilimin e dy kombeve të Ballkanit, atij serb e shqiptar. (Po aty, 11).

Kur jemi te analiza “Republika dhe lufta…”, Ukshin Hoti i ka dhënë një trajtim të vaçantë nëpër tubime të ndryshme edhe formimit të Ushtrisë së Republikës së Kosovës. Në një tubim për dëshmorët e kombit më 7 korrik 1991 ai ka kërkuar në mënyrë urgjente formimin e ushtrisë sonë. Këtë çështje me rëndësi kombëtare e argumentojë gjithanshëm edhe në Tribunën politike “Kosova dje, sot dhe nesër” që u mbajt më 12 Shtator 1991 në fshatin Kushtrim (ish’Billushë) të Prizrenit. Këto analiza politike, së bashku me ciklin prej pesë pjesëve me titull të përbashkët “Shqiptarët dhe Evropa”, ku janë shkoqitur shumëanshëm interesat politike - strategjike të Lindjes e të Perëndimit në botë, e veçanërisht në Ballkan, përbëjnë substancën e mendimit filozofik të Ukshin Hotit, që do të cilësohet si “Filozofi Politike e Çështjes Shqiptare”.

(Homazhe për martirët dhe burgosja e dytë e Ukshin Hotit) - Dihet mirëfilli se Ukshin Hoti ishte banorë i një treve, e cila në fillim të vitit 1990 u bë vatër rrezatimi për gjithë Kosovën, sepse pikërisht në afërsi të Rahovecit e Krushës së Madhe, në Brestovc, u bënë lëvizjet e para për demokraci, ku në një demonstratë të mbajtur në këtë fshatë (më 27 janar 90) u vranë katër të rinjë: Nesimi Elshani nga fshati Nagavc, Agron Fetahu nga fshati Celinë, Hilmi Krasniqi nga fshati Hoçë e Vogël dhe Halim Hoti nga fshti Krushë e Madhe, si dhe u plagosën 19 të tjerë. Ukshin Hoti, në shkurt të vitit 1992 (në dy vjetorin e vrasjes) duke u vu në krye të një mase banorësh të këtij rrethi niset për t’i nderuar me një homazhë martirët e vrarë, por, policia serbe, duke e trajtuar këtë veprim si provokacion, ua zë rrugën dhe kërkon që të tërhiqen, por të njëjtën gjë e kërkon edhe Ukshin Hoti, ndërkohë policia i vë në përdorim armët e zjarrit, dhe me këtë rast plagosin një student nga Krusha e Vogël. Për këtë akt të guximshëm, Ukshin Hoti do të dënohet me dy muaj burgim, të cilin do ta mbajë një vit më vonë, në mars - prill 1993.

Ukshin Hoti në shkrimin: “Bëje ose vdis, për ta vrarë vdekjen!” kushtuar martirëve të Brestovcit, shkruan: “Në mëngjezin e 27 janarit të vitit 1990, nga Krusha e Madhe, një fshat ku degëzohen tri rrugë, ato që të shpien në Prizren, Gjakovë dhe Rahovec, një grup i madh njerëzish, burra e djelmosha, ishte nisur për në Rahovec. Rrugës iu kishin bashkuar edhe të tjerë nga fshatrat e afërta, nga Celina (të cilët ngulnin këmbë se janë nisur nga Celina), Nagavci, Hoça e Vogël, Randobrava, Pirana dhe Brestovci. Kërkonin Liri dhe Demokraci, dhe e kishin menduar Republikën. Një numër policësh u kishin vajtur mbrapa. Kishin qenë të armatosur dhe të hipur nëpër makina, të cilat nuk i kishin ngarë shpejt, po vetëm sa për t'u qëndruar afër. Dhe sa më shumë që kolona e demonstruesve ishte zgjatur, ata kishin mbetur gjithnjë e më mbrapa. Në fshatin Brestovc, aty ku rruga fillon të gjarpërojë mengadalë përpjetë për të arritur në Rahovec, ua kishte zënë pritën një togë e policisë speciale, me automjete të blinduara, me rroba speciale anti-plumb, të pajisur me armatim të lehtë këmbësorie.

Nga pikëpamja taktike, pozita e tyre kishte qenë më e favorshme. Ndodheshin më lart se demonstruesit, të cilëve, për të bërë përpara në drejtim të tyre, u duhej të ngjiteshin përpjetë. Nga ajo pozitë e lartë ata i kishin vënë re demonstruesit që kërkonin Liri e Demokraci dhe që e kishin menduar Republikën. I kishin pasur si në pëllëmbë të dorës. Atje lart ndodheshin edhe skeletet e disa shtëpive private në ndërtim e sipër që mund t'u shërbenin për zënien e pozitave të shkëlqyera në rast lufte me demonstruesit. Por këta të fundit kishin qenë të paarmatosur. Dhe ashtu të paarmatosur, duarthatë e gjysmëzbathur, kishin kërkuar Liri e Demokraci, dhe e kishin menduar Republikën. Akoma pa arritur lart, afërsisht kah gjysma e përpjetëzës, përmes megafonit, policia speciale u kishte bërtitur: "Stoj!" Mirëpo këta nuk kishin dashur ta kuptonin "Stojin", sepse kishin qenë në vendin e tyre, ndërsa urdhërin shqip "Ndalu!" nuk e kishin dëgjuar. Kishin bërtitur gjer në kupë të qiellit: "Liri dhe Demokraci", - dhe gjer në thellësitë e shpirtit e të tokës e kishin gjakuar Republikën. Qielli nuk i kishte dalluar, se tokën ndërkaq e kishte mbuluar tymi i zi i gazit lotsjellës. Gumëzhima e krismave të pushkëve dhe të automatikëve e kishte çarë ajrin. Ky i kishte kthyer në jehonë. Fishkëllima e plumbave dhe zhurmërima e autoblindave e kishin shkatuar një zallahi të përgjithshme nga e cila nuk ishin ndjerë dot as dhembjet prej goditjeve të rënda të çizmeve policore. Policia ishte depersonalizuar, ishte shndërruar në pushtet. Ndërsa pushteti në shënjestër.” (Hoti: Krushë e Madhe, janar 1992)

Përgjakja e Ukshin Hotit te udhëkryqi i Komoranit!

Në Maj të vitit 1993 Ukshin Hoti u përgjak nga forcat e policisë serbe, te udhëkryqi i Komoranit gjersa po kthehej në vendlindje, pas punëve të kryera në Universitetin e Prishtinës dhe vizitës që ia kishte bërë grupit grevistë në krye me Adem Demaçin, në pallatin e shtypit në Prishtinë. Ndonëse kisha kontakte të vazhdueshme me Ukshin Hotin, pas këtij rasti e vizitova në shtëpinë e tij në Krushë të Madhe dhe e mësova se si ka ndodhur ngjarja. Atë ditë Ukshin Hoti, pasi ka marrë pjesë në një takim pune në Universitetin e Prishtinës e ka vizituar Adem Demaçin (në pallatin e shtypit), i cili bashkë me disa gazetarë dhe punëtorë të „Rilindjes“ prej disa ditësh ishin futur në grevë urie, dhe në mbëmje dikur pas orës 21:00 derisa po ktheheshin nga Prishtina për në Krushë të Madhe (bashkë me Agron Limanin), te udhëkryqi i Komoranit i ka ndalur policia serbe. Pasi janë legjitimuar dhe kanë mësuar se kush janë, duke u sjellur me vrazhdësi i kanë dërguar në stacionin policor në Gllogovc. Derisa Ukshin Hoti është provokuar e keqtrajtuar psikikisht, disa policë të tjerë Agronit - ia kishin lidhur duart dhe e kanë rrahur mizorisht! Pas këtij keqtrajtimi Ukshin Hoti dhe Agron Limani janë liruar, dhe gjatë rrugëtimit me makinë, në dalje të Gllogovcit sërish i ka ndalur një patrullë e policisë serbe dhe pa pritur në mënyrë të rrufeshme kanë vazhduar t’i rrahin barbarisht deri në alivanosje. Me këtë rast Ukshin Hoti ka marrë lendime të rënda trupore, në kokë, në fytyrë, në këmbë si dhe i janë thyer disa brinjë! Mbaj mend se, për këtë rast Ukshin Hotin, e kanë vizituar shumë veprimtarë të çështjes kombëtare, por, edhe një delegacion i misionit vëzhgues të OSBE’së me seli në Prizren.

Në Maj 1993 Ukshin Hoti u përgjak nga forcat e policisë serbe, te udhëkryqi i Komoranit!

Organizimi politik i Ukshin Hotit, burgosja e tretë dhe gjykimi

Ukshin Hoti në aspektin politik, fillimisht do të angazhohet në Degën e LDK’së në Rahovec, mirëpo për shkaqe të panjohura, ai vendosi të tërhiqet nga kjo parti për të gjetur forma tjera të arganizimit politik. Në një intervistë për revistën “Gurra”, që kam bërë me Ukshin Hotin në fillim të majit 1992 (në prag të zgjedhjeve të 24 majit të atij viti), në pyetjen: “Si e shpjegoni dorëheqjen tuaj nga LDK’ja?” Ukshin Hoti përgjigjet: “Do të doja që LDK’ja të jap shpjegime të duhura e jo unë. Meqenëse ata po e konsiderojnë të arsyeshme që të mos jepen shpjegime, edhe unë do të heshti deri në momentin, kur do të jetë e domosdoshme t´i sqarojmë gjërat.” (Hoti, “Gurra” f.7-9.) Në fakt, më vonë kuptohet se Ukshin Hoti largohet nga LDK për shkak të injorimit që i bëhesh atij nga Dega qëndrore e LDK’së, veçanërisht nga Kryetari Ibrahim Rugova dhe sekretari i Përgjishëm i partisë - Jusuf Buxhovi.

Në vitet 1991 - ’94 Ukshin Hoti merrë pjesë në shumë takime e tryeza të mbajtura në qytete, fshatra, në UP, në disa simpoziume me karakter gjithëkombëtarë që u mbajtën në Shkup, Tetovë e gjetiu, dhe në mënyrë shkencore i argumenton tezat e tij tashmë të njohura politike, duke shtuar edhe një fakt me rëndësi, se në rrethanat e reja ballkanike, kur nuk ekzistonte tashmë shteti federativ siç ishte Jugosllavia, opcioni i vetëm rreth të cilit do të duhej të koncentroheshin Shqiptarët ishte bashkimi i gjithë kombit Shqiptar në Ballkan në një shtet të vetëm. Ky bashkim sipas Ukshin Hotit, do të duhej bërë në mënyrë demokratike dhe paqësore, sepse do të ishte në interes të gjithë rajonit.

Meqenëse atëkohë këto teza të Ukshinit, i përfaqësonte edhe një parti legale në Kosovë, Partia e Unitetit Kombëtar të Shqiptarëve (UNIKOMB’i) atëherë me propozimin e kreut të kësaj partie ai pranon të bëhet Kryetar i saj. Pa humbur kohë harton një deklaratë politike të UNIKOMB’it, me të cilën do t´i bëhej me dije opinionit Shqiptar dhe atij ndërkombëtar, për aktivizimin, freskimin, rigjallërimin dhe luftën politike të kësaj partie për bashkimin e kombit në një shtet të vetëm në Ballkan. „Parimi i proklamuar gjatë fazës së krijimit të shteteve nacionale në Evropë - një komb/një shtet, sipas të cilit pjesa absolutisht më e madhe e një populli përfshihej brenda kufijve nacionalë të shtetit të vet (shtetit/komb), në rastin e shqiptarëve, përkundër vullnetit të tyre, u implementua pjesërisht: më tepër se gjysma e popullit shqiptar dhe më tepër se gjysma e trojeve shqiptare mbetën jashtë kufijve të shtetit shqiptar…“ prandaj është i domosdoshëm „bashkimi i shqiptarëve dhe të trojeve të tyre në një shtet të vetëm.“ - kështu e ka definuar Ukshin Hoti pikën e parë të Deklaratës politike të UNIKOMB’it (Deklarata politike - Maj 1994).
Mirëpo, çka ndodhi? Pikërisht, në kohën kur politikani dhe filozofi i shquar Ukshin Hoti po bëhej gati që ta merrte në dorë timonin e kësaj partie, më 17 maj 1994 gjatë rrugëtimit nga Prizreni për në Prishtinë arrestohet nga policia serbe, e cila, siç do të merret vesh më vonë, kishte qenë në dijeni të plotë për aktivitetin e tij gjatë atyre ditëve.

Më 30 Maj 1994, Prokurori Publik i Gjykatës Serbe të Qarkut në Prizren Dobrivoje Periç, ngriti Aktakuzën Kt.br.107/ 94 kundër Ukshin Hotit, ndërsa pas katër muaj e gjysëm hetimesh, saktësisht më 28 shtator 1994, po në Gjykatën e Qarkut në Prizren, Trupi Gjykues i përbërë nga: Nada Haxhi - Periç, kryetare dhe Xhafer Ajvazi e Jovana Denimanoviç, anëtarë të këtij trupi, me procesmbajtësen Zorica Kovaçeviç, shpallë aktgjykimin K.br.28/94 datë 28.IX.1994, ku Ukshin Hoti „U ime Naroda - Në emër të Popullit“!!! dënohet me 5 vjet burgim të rëndë. Po të lexohet me kujdes ky aktgjykim, duket qartë, se gjyqtarja Nada Haxhi - Periç këtë dënim e ka mbështetur kryesisht në pohimet e fjalës mbrojtëse (prej 21 faqesh në dorëshkrim) të Ukshin Hotit, se sa në provat materiale që i ka përdorur trupi gjykues gjatë këtij procesi të montuar politik., siç ishin: “Anëtarësimi i tij në “Partinë e Unitetit Kombëtar - UNIKOMB”, dhe në atë të “Lëvizjes Popullore të Kosovës - LPK” si dhe pesë numrat e revistës “Demokracia Autentike - DeA”...!!! Prej gjashtë faqesh e gjysëm sa ka aktgjykimi, tri faqe i ka vetëm nga fjala mbrojtëse e Ukshin Hotit. (Aktakuza Kt.br.107/94 dt.30.05.1994 dhe Aktgjykimi K.br.28/94 dt. 28. IX. 1994)

Si e mbrojti Ukshin Hoti në foltoren e gjykatës serbe kauzën e Bashkimit Kombëtar

Ukshin Hoti edhe gjatë procesit gjyqësor të mbajtur më 27/28 shtator 1994 kundër tij në Gjykatën serbe në Prizren, e argumenton në mënyrë shkencore bashkimin e popullit shqiptar në një shtet të vetëm në Ballkan. „Populli shqiptar duhet bashkuar.“- thotë zëshëm Ukshin Hoti përpara Trupit Gjykues, dhe vijon: „Këtë e dijnë të gjithë dhe askush më nuk e konteston. Ai duhet të bashkohet për shkak se është i njësuar në planin shpirtëror: e ka një gjuhë, një kulturë dhe një histori. Për shkak se është një popull i vjetër evropian i Ballkanit, i cili që heret e ka demonstruar pjekurinë e vet shtetformuese; për shkak se gjithashtu që herët e ka arritur nivelin e duhur të vetëdijes politike për veten, për vendin dhe për interesat e veta në regjion, dhe për shkak se e ka dëshmuar në mënyrë të lavdishme dobishmërinë e vet në të gjitha planet e bashkësisë evropiane të popujve. Nuk i duhet që ta dëshmojë përkatësinë e vet në këtë bashkësi, sepse pavarësisht nga pozita e vet gjeopolitike dhe e pranisë së religjionit islamik në shumicën e pjesëtarëve të tij, ai ka qenë dhe ka mbetur popull evropian. Ai duhet të bashkohet edhe për shkak se e drejta për vetëvendosje është njëra ndër arritjet qenësore të qytetërimit evropian, e drejtë të cilën vetë ajo e ka proklamuar dhe e cila më asnjë populli në Evropë nuk mund t'i refuzohet a t'i mohohet. Popullit shqiptar i duhet një gjë e tillë që të mund të zhvillohet vetë më tej për ta arritur nivelin e përgjithshëm të kësaj bashkësie. E drejta e popullit shqiptar për t'u bashkuar buron edhe nga fakti se ai nuk ka qenë ndonjëherë i pyetur për caktimin e kufijve që e cungojnë nga të gjitha anët. Kur u bë një gjë e tillë në Konferencën e Ambasadorëve të gjashtë fuqive të mëdha evropiane në Londër, premieri i atëhershëm britanik, sër Edward Grey, që e kryesonte atëbotë atë konferencë, pati deklaruar publikisht se ishin të detyruar që ta flijonin këtë popull për shkak të ruajtjes së paqes evropiane.“

Ukshin Hoti - Ideolog i Lëvizjes Kombëtare

„Mirëpo paqja me këtë nuk u ruajt as atëherë dhe as më vonë“ - ka nënvizuar Ukshin Hoti, dhe ka vijuar: „Misionarë të ndryshëm të Lidhjes së Kombeve nga ajo kohë (1919-20) i propozonin popullit shqiptar që gjeniun e vet krijues ta orientonte në drejtim të rritës së brendëshme e të krijimit, ndërkaq Evropa, nga ana e vet, do të dinte që këtë gjë në një kohë të caktuar ta shpërblente. Ai një gjë të tillë e bëri. Dekada të tëra ai e duroi me dinjitet politikën e asimilimit me dhunë dhe të spastrimit etnik të regjimeve të ndryshme serbe. Vetëm në mes dy luftërash botërore e lëshuan përdhunisht këtë hapësirë më se 240 000 njerëz. Në vitet e pasluftës shkuan dhe 600 000 të tjerë të cilëve iu bashkuan edhe po aq kosovarë në kohën e sotme, në kohën e ndryshimeve demokratike. Nuk ka të dhëna të sakta për numrin e të vrarëve e të dëbuarve, por ai sillet diku rreth dhjetëra mijërave. Shkenca bën të njohur se vetëm gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe menjëherë pas saj, janë vrarë më shumë se 40 000 shqiptarë. Ekzistojnë madje edhe marrëveshje ndërshtetërore për shpërnguljen e shqiptarëve në Turqi si turq, por Evropa pati heshtur. Asnjëherë nuk i pati gjykuar, ndonëse ua pati premtuar shqiptarëve mbrojtjen e vet.“

Ukshin Hoti para Trupit gjykues të kryesuar nga gjyqtarja Nada Haxhi - Periq, ka theksuar se: “Ne e dijmë që kufijtë ndërkombëtarë Evropa i ka shpallur të pandryshueshëm, mirëpo e ka lënë të hapur mundësinë e ndryshimit të tyre me pranimin e palëve të interesuara. Prandaj bashkimi i popullit shqiptar duhet të realizohet në rrugë institucionale dhe me metoda demokratike. Shkenca konstaton se një territor kompakt me 115 mijë km2, nga Kongresi i Berlinit -1878, gjer më sot, është ngushtuar në 55 gjer 65 mijë km2 në të cilat populli shqiptar tani është në shumicë. Në Konferencën e Ambasadorëve në Londër 1912-13, shteti shqiptar u krijua në një sipërfaqe prej pak më shumë se 28 mijë km2. Dallimi midis kësaj shifre dhe 65 mijë km2 në të cilat jeton sot në shumicë populli shqiptar në trojet e veta historike, duhet të inkuadrohet në shtetin e njësuar shqiptar.“

Në luftën e vet për bashkimin e tij, - Ukshin Hoti thotë se, - populli shqiptar ka të drejtë të presë ndihmë jo vetëm nga Evropa dhe bashkësia ndërkombëtare, por pikë së pari prej atyre popujve të ish’Jugosllavisë me të cilët ka jetuar bashkërisht, dhe në rend të parë nga serbët. Serbët duhet ta kuptojnë se koha e dominimit mbi shqiptarët ka përfunduar…“ dhe krejt në fund Ukshin Hoti nënvizon fuqishëm: “Bashkimi i popullit shqiptar dhe i trojeve shqiptare në një shtet duhet të jetë parakusht për çfarëdo rregullimi të mëtejshëm të marrëdhënieve ndërshtetërore në këtë pjesë të Ballkanit. Ky bashkim duhet të bëhet në bazë nacionale dhe jo religjioze. Mundësisht me rrugë institucionale. Prandaj njohja edhe de jure dhe konstituimi i plotë i Republikës së Kosovës është një akt me rëndësi të shumëfishtë për zhvilimin e mëtejshëm të situatës në këtë pjesë të Evropës, sepse bashkimi i popullit shqiptar është e drejtë e tij historike, imperativ i kohës, dhe fundja, është fati i tij historik. Popullit shqiptar i duhet të ndeshet me fatin e tij personal politik dhe pa kurrfarë dyshimi, në çfarëdo mënyre qoftë, ai këtë do ta bëjë. Kryeqytet i shtetit të bashkuar shqiptar mendoj se duhet të jetë Prizreni. Kjo i takon historikisht këtij qyteti, ndërsa i përgjigjet edhe gjeografikisht, pasi që gjendet në qendër të trojeve shqiptare. (Hoti, Gj.Q.P - 28.09.1994)

Cili ishte shkaku i vërtet i mbajtjes së gjykimit kundër Ukshin Hotit

Ukshin Hoti në fjalën e tij të mbrojtjes, para gjyqit serbë, deklaron hapur se kush e ka arrestuar - burgosur dhe cili ishte shkaku i vërtet i mbajtjes së gjykimit ndaj tij. Ukshini, në fjalën e tij të mbrojtjes ka thënë (citoi): “Më ka arrestuar policia e Republikës së Serbisë, ndoshta me kërkesën e një pjese të alternativës shqiptare të Republikës së Kosovës. Shkaku i drejtpërdrejtë i këtij arrestimi sigurisht ka qenë frika iracionale e kësaj pjese të alternativës shqiptare se me shkuarjen time në Prishtinë në krye të UNIKOMB’it pas 9 vitesh të ostracizmit dhe të izolimit, do të çrregullohej baraspesha e forcave politike dhe do të krijohej një gjendje e paparashikueshme dhe e pakontrollueshme. Ky edhe është shkaku i vërtetë i mbajtjes së këtij gjykimi për të cilin personalisht kam besuar se nuk do të ndodhte. Besoj gjithashtu se gjykimi po mbahet me pajtimin e ndërsjellë të dy republikave ose të organeve të tyre përgjegjëse kompetente, gjersa shkaqet juridike që i përmban aktakuza s'mund të qëndrojnë absolutisht …” - përfundon citati.

E kreu i asaj pjese të “alternativës shqiptare” për të cilën ka deklaruar Ukshin Hoti në mbrojtjen e tij, ishte padyshim Ibrahim Rugova. Ibrahim Rugova në kohën e arrestimit dhe mbajtjes së procesit gjyqësor kundër Ukshin Hotit, në Prizren, ishte kryetar i “alternativës shqiptare” gjegjësisht ishte kryetar i disa “organeve me përgjegjësi politike”, përmes të cilave ka vënë nën kontroll gjithë aktivitetin e partive politike shqiptare në Kosovë dhe në viset tjera shqiptare në Maqedoni, në Mal të Zi e në Kosovën Lindore (Luginë të Preshevës).

Sa për ilustrim, Ibrahim Rugova atëkohë kishte këto pozita:

- Kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës;
- Kryetar i Këshillit të Përgjithshëm të Lidhjes Demokratike të Kosovës;
- Kryetar i Republikës së Kosovës;
- Kryetar i Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare në Kosovë;
- Kryetar i Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare në ish’Jugosllavi dhe
- Kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës.

Meqenëse Ibrahim Rugova, ishte kryetar i shumëfisht i “organeve përgjegjëse të Republikës së Kosovës” duket qartë se, ai ishte përgjegjësi kryesor politik “i alternativës shqiptare”, për burgosjen e tretë të Ukshin Hotit, për të cilin tashmë 12 vjet, (qysh nga 16 maji 1999), kur u “lirua” nga burgu i Dubravës, nuk dihet asgjë për fatin dhe vendndodhjen e tij. (Berisha, Pashtriku.org,)

Ku është Ukshin Hoti?! A është gjallë apo i vdekur Ukshin Hoti?!

Ukshin Hoti gjatë procesit të hetuesisë i ka kaluar disa muaj në burgun e Prizrenit ( në vetminë nr.20) dhe pas gjykimit atë e tranferojnë nga një burg në burgun tjetër. Fillmisht nga Dubrava e transferojnë në burgun e Nishit, pastaj nga Nishi në Mitrovicë të Sremit, ndërsa në prill 1999 e sjellin sërish në burgun e Nishit, për ta rikthyer më 29 prill të atij viti (bashkë me shumë të burgosur të tjerë shqiptar) në burgun e “Dubravës”.
Dhe dymbëdhjetë vjet më parë, Ukshin Hoti, derisa ishte në Burgun e Dubravës, dhe po priste daljen nga burgu, papritmas më 16 Maj 1999 (një ditë para përfundimit të dënimit) e merr një vendim “Reshenje” të shkruar në çirilicë, nr. 24/2241/05 dt. 16. 05. 1999, të lëshuar nga drejtori i burgut të Dubravës, Aleksandër Rakoçeviq. Dhe, në këtë vendim shkruan, se: “Osugjeni Hoti Ukshin…pushta se na USLOVNI OTPUST dana 16. 05. 1999…- “I denuar Hoti Ukshin…lëshohet me kusht më datën 16. 05. 1999” nga burgu, pas mbajtjes së dënimit prej pesë vjetësh, që ia kishte shqiptuar gjykata serbe në Prizren më 28 shtator 1994. Shokët e burgut që ishin ndarë për herë të fundit me Ukshin Hotin, kanë deklaruar se ishte ditë e diele (një ditë e pazakontë për t’u liruar nga burgu) kur baca Ukë (kështu e thërrisnin ata) ndërmjet orës 10 - 11 të paradites, i shoqëruar nga dy punëtorë të sigurimit serb, është nxjerrë nga ambientet e brendshme të burgut të Dubravës. Pas këtij momenti, sot e atë ditë, askush s’mund të thotë asgjë të sakt, për vendndodhjen e këtij intelektuali, politologu e atdhetari të shquar.

Ja, si e shpjegon Bajrush Xhemaili (njëri nga bashkëvuajtësit e tij), çastin e daljes nga burgu të Ukshin Hotit - më 16 maj 1999: “Sapo mora lajmin se po e lironin nga burgu, me të shpejtë vendosa të shkoj për t'u përshendetur me të, ngaqë kur arrijnë gardianët për ta marrë të burgosurin nuk lejojnë që me të të përshëndetesh ashtu siç ta do zemra. E dija edhe atë se gjatë të përshëndeturit do të bëhet kallaballëk. Dhomat i kishim një mur ndërmjet. E ftova edhe Nait Hasanin dhe hymë në dhomën e tij. Kishte qenë në dhomë duke ecur dhe duke i dëgjuar komentimet e "cimerave" të tij. Edhe unë, sapo hyra në dhomë, më shumë për t'i dhënë kurajo, në dhomë, më shumë për t'i thënë si duket është shenjë e mirë që kanë ardhur të dielën të ju lirojnë, pasi ky duhet të jetë insistim i Kryqit të Kuq Ndërkombëtar dhe me ta, me siguri, ka ardhur edhe motra juaj Myrvetja. Në të vërtetë unë i thashë diçka çka kishim dëshirë të bëhej e që edhe më parë e kishim thënë. Sido që të ishte, kjo ndikoi pozitivisht në disponimin e tij në ato momente ankthi, për të gjithë ne. Dhe, menjëherë u përshëndetëm. Sapo deshi edhe dikush te përshëndetet me të tha: "Jo, nuk dua të përshëndetem më me askend, sepse nuk dua këtë ta marrë si ndarje, nga që së shpejti do të vini edhe të gjithë ju, prandaj dua t'ju përshëndes vetëm me një mirupafshim". Këtë e kuptuam si përpjekje të tij për të na dhënë kurajo. Ne, pastaj, dolëm nga dhoma dhe deri në nisje ishte vetëm me “cimerat” e dhomës së tij. Pas pak minutash, profesori i respektuar Ukshin Hoti, i përcjellur nga dy mbikëqyrës, do të niset drejt dyerve të daljes së burgut. Dhe ne nuk e kemi parë më…“ (Xhemaili, 12.05. 2000)

Ku është Ukshin Hoti?! - pyesin për 12 vjet rresht shqiptarët! A është gjallë apo i vdekur Ukshin Hoti?! - është pyetja e radhës që bëjnë për çdo ditë shqiptarët! Deri më sot, askush s’ka dhënë një përgjigje në mënyrë institucionale, ndërkohë që për këtë rast të dhimbshëm janë thurur parreshtur shumë spekulime, madje ka pasur edhe prononcime publike se Ukshin Hoti është gjallë, dhe se ai po mbahet në burg shtëpiak, për „kusuritje politike“ !!!
Sa për ilustrim: Në një shkrim të Z.Kastratit, botuar në gazetën „Kosova sot“ me titull: „Sipas një avokati nga Presheva - Serbia kushtëzon lirimin e Ukshin Hotit“, thuhet: „Një avokat nga Presheva informon se ka dëshmi të mjaftueshme se Ukshin Hoti, i burgosur politik kosovar, është gjallë. Ky avokat, i cili tani për tani deshi të mbetet anonim, pohon se këto të dhëna i ka siguruar gjatë një kontakti që ka pasur ditë më parë me një avokat serb në Nish të Serbisë, i cili ka theksuar se Ukshin Hoti është gjallë dhe se ai e ka vuajtur burgun, por mbahet në burg shtëpiak. Sipas tij, Ukshin Hoti deri para disa ditësh ka qenë në qytetin e Mitrovicës së Sremit, ndërsa tani ndodhet në Nish. Ky avokat i njohur serb ka theksuar se nëse nga burgu i kampit „Bonstill“ në Sojevë të Ferizajt, lirohen dy serbë të paraburgosur, të akuzuar për krime lufte, lirimi i Ukshin Hotit do të bëhet menjëherë dhe pa kurrfarë problemi. Pra, fjala është për kusuritje politike“. ( !!!) ( Kosova sot, fq.3)

Pas përfundimit të luftës, familja e Ukshin Hotit, veçanërisht motra e tij Myrvetja ka trokitur në të gjitha dyert e institucioneve të Kosovës dhe të Shqipërisë, ku ka kërkuar zëshëm ndriçimin e fatit të Ukshin Hotit. Në një bisedë të gjatë që kam pasur me znj.Myrvete në verën e vitit 2008 (gjatë qëndrimit të saj tek vëllau Afrim Hoti në Würzburg të Gjermanisë), ajo ka deklaruar: se, pas luftës shumë herë i ka takuar drejtuesit e institucioneve të Kosovës, (në mesin e tyre edhe Ibrahim Rugovën), ata të Shqipërisë si dhe politikanët shqiptarë në Maqedoni, prej të cilëve ka kërkuar që të interesohen seriozisht për fatin e Ukshin Hotit. Në të gjitha takimet, thotë Myrvetja, është pritur shumë mirë, dhe të gjithë i kanë premtuar se, çështja e Ukshinit do të ngritet në çdo takim zyrtar me faktorët relevant ndërkombëtarë, për ta detyruar Serbinë që të zbardhë fatin dhe vendnodhjen e tij. Por, për fat të keq, deri më sot (pas 12 vjetësh) asnjë premtim i dhënë nga politikanët tanë (pozitë e opozitë) nuk është mbajtur. Prandaj, duket se edhe në këtë përvjetorë, shiptarët do të vazhdojnë të pyesin: Ku është Ukshin Hoti?! A ëshët gjallë apo i vdekur Ukshin Hoti?!

(Një apel për Ukshin Hotin) - Në qershor të vitit 1999 intelektuali dhe studiuesi i shquar Moikom Zeqo, nëpërmjet një Apeli drejtuar opinionit tonë publik dhe atij ndërkombëtar, pra “për kancelaritë diplomatike të botës”, kërkoi zbardhjen e fatit të Ukshin Hotit, në mënyrë që ai “të mos e pësojë dhe të mos zhduket pa nam e nishan.” Zeqo në këtë apel, ndër të tjera ka shkruar: “Politikisht shqiptarët e Kosovës merren shpesh në mënyrë të paprinciptë me njëri - tjetrin, grinden, shahen dhe përçahen, në një kohë që duhet vetëm të bashkohen. Këta politikanë shëtisin nëpër botë, japin intervista dhe i japin shumë rëndësi kultit të vetvetes dhe protagonizmit vetjak. Çuditërisht, këta politikanë nuk flasin, ose harrojnë të flasin, për Ukshin Hotin. Po Ukshin Hoti nuk i përket harresës. Ai është në vetë thelbin e kujtesës së kombit. Ukshin Hoti nuk mund të vdesë dhe në të vërtetë nuk ka për të vdekur kurrë. Qenia e tij intelektuale është e pashlyeshme dhe është prezent kudo. Kosova dhe kombi shqiptar kanë nevojë urgjente për mendimin e Ukshin Hotit... Ukshin Hoti sakrifikoi gjithçka dhe askush nuk ka të drejtë të jetë mosmirënjohës, të mos ketë respekt apo të mos përkulet me nderim përpara figurës së tij.” Që nga qershori 1999, kur M.Zeqo e bëri këtë APEL, politikanët e Kosovës nuk kanë ndryshuar asgjë në mendësinë e tyre politike. Çuditërisht, edhe pas 12 vjetësh, kjo nomenklaturë politikanësh skajshmërisht të papërgjegjshëm rrallë folën (jo se harruan të flasin) për Ukshin Hotin. Kjo heshtje e kësaj kaste politike e institucionale është më shumë se indiferentizëm, dhe jo rastësisht në apelin e tij Zeqo thekson, se: ”indiferenca është kriminale. Indiferenca nuk është gjë tjetër veçse pajtim me torturuesit dhe ndoshta me vrasësit e tij”. (Zeqo, 1999- Pashtriku.org)

Filozofia e Ukshin Hotit sot jeton në Kosovën e lirë dhe të pavarur

Stephen Larrabee, ish’anëtar i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Presidentit Xhimi Karter dhe ish’anëtar i Këshillit për Marrëdhënie me Jashtë (Council on Foreign Relations) si përgjegjës për çështjen e Jugosllavisë, në 10 vjetorin e zhdukjes së Ukshin Hotit, shkruan këtë letër: „Edhe pse nuk mund të jem në Kosovë në ceremoninë zyrtare (Akademia politike kushtuar Ukshin Hotit që u mbajt më 16 maj 2009 - Sh.B), dëshiroj të shpreh respektin dhe nderimet më të larta në përkujtim të Ukshin Hotit, një mbështetës i madh i pavarësisë së Kosovës dhe një njeri me virtyte të larta dhe guxim intelektual. Kisha nderin ta njoh Ukshin Hotin në vitet 1977 - '78 gjatë studimeve pasdiplomike në Universitetin e Harvardit, në kohën kur ai punonte në një kërkim shkencor në Harvard për mundësitë dhe implikimet politike të një Kosove të pavarur. U takuam shumë rastësisht, por shumë shpejt kuptuam se kishim shumë interesa të përbashkëta, në veçanti një interes për fatin e Jugosllavisë, që në atë kohë tregonte shenja të shpërbërjes dhe të dobësimit. Kemi kaluar me orë të tëra dhe momente të paharrueshme duke diskutuar se si do të mund të arrihej pavarësimi i Kosovës dhe çfarë ndikimi do të mund të kishte në sigurinë e Ballkanit dhe të Evropës. Gjatë asaj kohe, (1977-78) shumë pak njerëz në Perëndim mendonin për Kosovën por edhe më pak kishin ndonjë ndjesi për rolin e rëndësishëm që Kosova mund të kishte një dekadë më vonë në formësimin e së ardhmes politike të Jugosllavisë.

Por, derisa dëgjoja Ukshinin të fliste me plot pasion rreth historisë së Kosovës, atëherë kuptova se sa e kam nënvlerësuar vendosmërinë dhe pasionin që digjej aq thellë në shpirtin e tij si dhe të shumë shqiptarëve të Kosovës në përpjekjet për pavarësi. Pasioni i tij për kauzën e pavarësisë së Kosovës më ka prekur thellë dhe që nga ai moment kam filluar t’i kushtojë më shumë vëmendje zhvillimeve në Kosovë. Në fund të pranverës së vitit 1978 u largova nga Harvardi për t’iu bashkuar personelit të Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Presidentit Karter, ku ndër të tjera isha përgjegjës edhe për çështjen e Jugosllavisë dhe pas kësaj nuk pata rastin ta shihja Ukshinin prapë. Mirëpo, derisa forcat centrifugale erdhën në shprehje më shumë, sidomos pas vdekjes së Presidentit Tito, shpesh me janë kujtuar diskutimet tona për Kosovën si dhe bindja e plotë e Ukshinit se Kosova një ditë do të fitojë sovranitetin dhe pavarësinë. Ai ishte një njeri i modest por me plot virtyte dhe kurajo intelektuale, andaj jam shumë i nderuar që e kam njohur Ukshinin. Derisa ai nuk mund të marrë pjesë fizikisht në këto nderime për jetën e tij, filozofia e tij sot jeton në Kosovën e lirë dhe të pavarur - një kauzë të cilës ai i besonte shumë.“ (S.Larrabee, USA - Letër, 16. 05. 2009 )

Hoti është një avokat i përkushtuar i demokracisë

Në vitin 1998, me rastin e nominimit të Ukshin Hotit për çmimin “Saharov”, Adem Demaçi fitues i Çmimit Saharov për vitin 1991, i shkruan këtë letër deputetëve të parlamentit evropian: “Të nderuar anëtarë të Parlamentit Evropian, të dashura zonja dhe zotërinj, Me rastin e nominimit të Mr. Ukshin Hotit për çmimin Saharov, jam i lirë t'ju drejtohem me mbështetjen time për nominimin e tij. Unë jam i bindur se jo vetëm që çmimi do të shkojë në duart e duhura, por duke i dhënë çmimin Saharov një të burgosuri politik që vazhdon të vuajë dënimin e tij, ju do të lartësoni kuptimin e vetë çmimit nga pozita e mirënjohjes së thjeshtë në angazhimin politik. Një angazhim i tillë sot është më se i nevojshëm për ndërtimin e një tablloje të plotë për Evropën, për theksimin e kontrasteve të mëdha ekzistuese, për shpjegimin e tyre dhe për dhënien e një vizioni të qartë mbi atë se çfarë do të duhej të ishte Evropa. Në anën tjetër, z. Hoti është një avokat i përkushtuar i demokracisë, i të drejtave të njeriut dhe i paqes. Ai shfrytëzon arsyen dhe njohjen e tij brilante për të shpjeguar kuptimin e vërtetë të paqes dhe zbulimin e rrënjëve të saj në drejtësi. Gjithë jetën e tij ai e ka vënë në shërbim të luftës për paqen për të cilën Kosova sot ka nevojë më shumë se kurrë. Çmimi Saharov e meriton Ukshin Hotin, dhe Ukshin Hoti e meriton atë. Me konsideratat e mia më të thella.“

Vijon...

Vërëjtje: Artikujt e botuar në albaniapress.com nuk shprehin domosdoshmërisht mendimet e stafit moderues!
 
 
Vlerësimi juaj për lajmin
I keq I dobët I mirë Shumë i mirë I mrekullueshëm
 
Sheradin Berisha
Shkrimet e tjera të këtij autori
Vlerësimi:
Jep vlerësimin tënd
Është vlerësuar nga 50 vizitorë
Lexuar: 1,372 herë
Versioni për printim Dërgoje tek miku/mikja juaj Shtoje këtë artikull në listën e favoritëve
 
 
Fuqitë ushtarake të palëve ndërluftuese g...
E shtun, 17 prill 2021 - 01:20
Lufta e Kosovës, paraqet ndeshjen ushtarake të qartë të demokracisë perëndimore, ku edhe ne Shqipëtarët aspirojmë më në fund të integrohemi dhe...
ENVER HOXHA TË SHPALLET KOMANDANT NDERI I U...
E premt, 16 prill 2021 - 00:41
RIBOTIM Duke u bazuar në fakte të pamohueshme sipas veprimtarisë së brezit të Enver Hoxhës dhe dokumenteve origjinale të pamohueshme origjinale n...
Skenari i rrezikshëm, për ndarjen e tokave ...
E mart, 13 prill 2021 - 22:00
Letër publike, Kolonel Dilaver Goxhajt I nderuari Shpëtim Golemi, po të drejtohem me nofkën e luftës, si Zëvendës Komandant i Shtabit të Përgji...
Një sqarim i detyruar për luftimin në Kosh...
E diel, 11 prill 2021 - 19:40
Si përherë, edhe në 9 prillin e vitit 2021 u përkujtua me madhështi të madhe, si asnjë luftim tjetër i UÇK-së, “fitroia” e një “beteje” ...
Arsyet e bombardimit të Jugosllavisë nga N...
E premt, 09 prill 2021 - 22:49
Në përgjithësi është trajtuar nga burime të ndryshme dhe arsye të ndryshme janë theksuar, disa herë edhe kontradiktore a të kundërta mes burimev...
më shumë nga - Histori »
 
 

© 2024 AlbaniaPress.com :: Agjensia Informative Shqiptare Ballina | Moti | RSS | Kontakti
Të gjitha të drejtat e rezervuara Programimi dhe dizajnimi i faqës: Arlind Nushi