|
Maqedonia pa asnje dyshim i takon rrenjes shqiptare ne te gjitha aspektet. Ka vite qe eshte kontestuar emri i IRJM-se nga Greket, por a kane ne te vertete Greket te drejte qe e bejne nje kontestim te ketille te ketij emri Maqedoni apo jo? Pergjigja mund te ishte edhe PO edhe JO. Eshte PO pasi ata (greket) tani kane nen kontrollin e tyre territorin e Maqedonise se Lekes se Madh dhe eshte JO sepse ai territor (ky i sotmi qe kane greket) ishte territor i shqiptareve.
Prandaj. duke analizuar me thelbesisht dhe me realisht Greket s'kane te drejte sepse vete ata jane pushtues te viseve shqiptare e ne kete rast edhe te Maqedonise me c'rast ata duhet te thellohen ne bisedime me shqiptaret e jo me sllavet apo strategjia greke shkon ne ate qe shqiptaret ne kete rast te mbeten edhe me tej te pergjumur sikurse edhe jane dhe ne nje heshtje te ketille dhe ne nje sulm politik drejt te ashtuquajtures Maqedoni t'i arrijne qellimet e tyre.
Shikuar historikisht. histroriografikisht dhe se si kane rrjedhe punet qysh prej permendjes se pare te emrit-toponimit Maqedoni atehere Greket duhet te jene te heshtur ose drjetperdrejte te kycur ne kete proces dhe te merren me shqiptaret lidhur me kete ceshtje te emrit ngase emri Maqedoni eshte teresisht me prejardhje Ilire dhe vetem shqiptaret jane ata qe zyrtarisht duhet te hyjne ne kete lemsh per zgjidhjen e kesaj ceshtje apo kontestit te ketij emri Maqedoni. Historia na ka bere te ditur duke na mesuar dhe shetitur e strevitur neper etapa te ndryshme kohore se shqiptaret rrjedhin prej Ilireve dhe Thrakeve prandaj Maqedonia ne kohen Ilire ekzistonte krejtesisht si element shqiptar dhe ajo udhehiqej e drejtohej nga shqiptaret dhe asnjehere nga Greket apo sllavet. Te dhena te ndryshme qofte te vjetra apo te reja zbulojne dhe thone se greket e sotem s'jane ata te kohes se ilireve apo edhe me heret sepse u asgjesuan (asimiluan) shume heret dhe se keta qe jetojne sot jane rrjedhe artificiale e qe hezitojne modemos ta mbajne e ta quajne veten greke te lashte gje qe s'ka te bej me te vertetat historike aspak dhe as me te vertetat historiografike. Historikisht ne te kaluaren populli qe jetonte ne trevat e Maqedonise nuk ishte sllav por shqiptar ndersa sllavet (serbet) per interesat e tyre ne kohen e ish-Jugosllavise, me ndihmen e Tito-s e emertuan anen jugore (te Jugosllavise) pas LDB-re(1940-1944) me emrin Maqedoni si nje emer i falsifikuar ne te gjitha aspektet si historik. gjeografik. politik linguistik. kulturor etj. Prandaj. keta te ashtuquajtur maqedon duhet ne cdo aspekt qe t'ia dijne Tito-s se ai i krijoi dhe formoi si shtet te falsifikuar por duhet ta falenderojne ate sepse arriten me dallaveret e tyre hegjemoniste ta ruajne deri sot kete territor te falur e krijuar mu nga Marshalli dhe se foton e tij duhet ta ruajne gjithnje nen jastukun e fjetjes e te zgjohen edhe nga gjumi dhe te perkulen por edhe ta shikojne e kontrollojne se mos iu ka humbur apo prishur rastesisht. E gjithe kjo perberje. apo ky formim i ketij shteti artificial ishte me qellime te thella gjeopolitike e gjeostrategjike qe t'ia arrijne qellimit te tyre hegjemonist sllav vetem e vetem t'i shkepusin e copetojne tokat shqiptare dhe mos te lejojne ekzistimin e nje shteti te madh e te fuqishem ne ballkan pra te shtetit shqiptar. Populli i ashtuquajtur maqedon por gjithnje i vetequajtur dhe i falsifikuar. dijetaret e dale nga ky "popull" i ashtuquajtur asnjehere nuk e pasqyrojne te verteten e tyre perpara opinionit vendas se ne te vertete cila eshte e verteta lidhur me Maqedonine. ka ekzistuar apo jo ky vend dikur. ka ekzistuar apo jo popull maqedon dhe ekziston apo jo edhe ne ditet e sotme. . . !? Ata (dijetaret. . . !) asnjehere nuk dolen perpara popullit permes ekraneve dhe emisioneve e debateve te ndryshme televizive t'ia shpalosin te verteten popullit qe jeton ne kete treve se cila ishte gjuha e vertete e atij populli qe jetoi atehere (ne kohen e Aristotelit dhe para tij). ne treven e Maqedonise. cili ishte besimi i atij populli. cfare doke e zakone kishin. cila ishte kultura e ketij populli ( te shtuquajtur maqedon ). dhe ne te vertete me ke kishin mardhenie nderfqinjesore. prandaj edhe behet pyetja : ekziston apo jo popull ose komb maqedon ne kohen e sotme duke dhene pergjigjen menjehere shkurt e qarte se emri-toponim Maqedoni ekziston edhe sot por populli. kultura e atij populli. doket. besimi fetar. gjuha e te tjera fatkeqesisht s'ekziston dhe s'ekzistojne ngase ishte asimiluar (asgjesuar) me shekuj e shekuj me heret prandaj shume realisht askush nga te ashtuquajturit maqedon s'e ka te drejten te thirret se eshte maqedon ose me prejardhje maqedone por vetem ne ate se eshte i ardhur si mbetje e popullsise bullgare ose eshte nje substrat (rrenje) i. e mbetur ketu pas vershimit bullgaromadh qe ishte bere ne ate kohe ose me saktesisht pas mbajtjes se Kongresit te Shen Stefanit te vitit 1879-te atehere kur Bullgaria e Madhe e beri shtrirjen dhe zgjerimin e saj territorial duke u zgjeruar mbi tokat shqiptare perfshire ketu edhe brendesine e Shqiperise.
Por nese behet pyetja se ne te vertete ku eshte Maqedonia. ku shtrihet ajo. apo ku ishte Maqedonia e vertete. ku shtrihej ajo atehere pergjigja do te jete shume e realt por me shume do te jete perveluese per ata njerez. per ate popull qe e konsideron veten si popull maqedon a ne te vertete s'eshte maqedon por sllav. se Maqedonia s'eshte kjo qe shtrihet deri ketu me kete teresi territoriale por ajo ne te vertete e ka shtrirjen e saj prej trekendeshit shume te vogel Strumice-Kavadarc-Reka e Zeze dhe deri ne mes te Greqise. pra ajo qe mendojne te ashtuquajturit maqedon se ekziston Maqedonia ne kete territor e kane te gabuar mendjen e tyre apo te gabuar me qellime te fshehta dhe te caktuara. . . !? Politika aktuale e ashtuquajtur maqedone po e ben te pamunduren ne momentet me te fundit me te shkerputhurit e tyre qe t'ia arrij qellimit disavjecar dhe njehere e pergjithmone te ekzistojne si shtet ndersa politika shqiptare e ketij vendi. vendit te saj edhe me tej po qendrron ne nje heshtje teper te thelle pa u interesuar fare qe te kycet drjetperdrejte ne bisedime me elementin me substrat bullgar ne kete vend. pra me keta te ashtuquajturit maqedon te falsifikuar. Maqedonia e Lekes se Madh apo Maqedonia Ilire historikisht dhe gjeografikisht shtrihet deri ne mes te Greqise se sotme por duke e perfshire edhe nje pjese me te vogel te territorit te sotem te kesaj Maqedonie(IRJM). Por. a eshte gjithcka e falsifikuar apo jo. ndersa pergjigja do te ishte PO edhe ate e falsifikuar edhe nga pala greke edhe nga pala e ashtuquajtur maqedone ose sllavo-greke. Kete falsifilim e beri projekti i pergatitur nga Akadamia e Shkencave Serbe e asaj kohe por qe qendron edhe sot ne kete kohe. Maqedonia Iliriane eshte fakt se ka ekzistuar dhe se gjuha qe e flisnin ishte pikerisht shqipja. ajo shqipja e vjeter qe dijetaret e ndyshem dhe dijetaret shqiptare shume mire dijne ta zberthejne ne te gjitha aspektet. Nisemi nga keto te dhena: . . . Leka i Madh apo Aleksandri i Madh ishte djali i Filipi-t te II-te dhe ishin plotesisht me prejardhje ilire e qe flisnin gjuhen e tyre te vendit. shqipen e vjeter te Maqedonise iliriane. ndersa ekspansionsitet nga inatet. nga merite e tyre qe kishin shpeshhere e quanin shqipen e vjeter si gjuhe te brishte apo barbare dhe shpeshere e gjithnje thonin se "Aleksandri i Madh fliste nje gjuhe te brishte apo barbare qe s'ishte as greke dhe as latine". Sipas te dhenave te ndryshme nga dijetar te vjeter dhe sipas zbulimeve edhe me te reja dalin te dhena se Maqedonia. si emer-toponim i ketille eshte i falsifikuar ngase zbulimet gjuhesore shqiptare e njohin kete emer-toponim si Makedhoni apo Makedhonia ilire. prandaj populli maqedon i sotem sic e quan veten s'ka te bej aspak dhe asgje ne aspektin etnogjenetik me makedhonet ilir. Ne aspektin etimologjik emri Maqedoni por edhe Makedhoni mund te zberthehet vetem permes shqipes se hershme apo te vjeter e qe ka te bej lidhshmeri me fjalen e lashte shqipe por te dialektit te gegerishtes qe do te thote : me dho. me dhone ose folja me dhane ne gegerisht dhe folja per te dhene ne toskerisht. Prandaj nga ketu del se perberja (kompozita) MAKEDHONI ne thelb eshte e perbere nga tre rrokje te lashta te shqipes: MA - KE - DHO. atehere ma>ke>dho>n (e) duke rezultuar ne fjalen shume te lashte dardane (dardhane) gege-shqipe dho: - dho:n (e) e theksuar permes hundores (nazales). Perberja e origjinalitetit MAKEDHONIA e zberthyer permes shqipes se vjeter deshifrohet ne keto rrokje te vjetra apo te lashta: ma - ke -dhon - i - a apo MAKEDHONIA.
Ma - eshte trajte e shkurter e peremrit pronor ne shqip. veta e pare: mue. mua;
Ke - eshte trajte e shkurter nderfoljore. folja me pase. per te pasur;
Dhon - eshte trajta e shkurter e foljes se hershme gege- shqipe edhe ate: dhone. dhane;
ndersa sufiksat i dhe a na paraqiten ne trajten e pashquar konkretisht ne trajten e shquar te emrit si toponim: Makedhoni dhe Makedhonia. Nga ketu del saktesisht se shprehja gege e lashte shqipe: ma - ke - dho - ne me kuptimin e mevonshem: ma - ke - dha - ne. (ma ke dhane-ma ke dhene) e percakton dhe e zberthen ne aspektin etimologjik krejt kete fjaleperberje apo fjaleformim (kompozite) MAKEDHONIA. Por. dijetare te ndryshem si emer te pare te Maqedonise e marrin te kete qene edhe emri EMATHIA qe do te thote I/E MATH, e cila fjale eshte e jetuar ne gjuhen shqipe. Emathia thuhet te jete shtrire ne dy anet e Lumit VARDAR (AKSIOS) qe edhe ky e ka kuptimin Lum i Math per kah sasia e ujit sikurse edhe emri AKSIOS me te cilin emer njihej me heret Vardari i sotem. Edhe ne Shqiperi eshte Lumi Mat te cilin latinet e quanin Matis. Mathis. Mathia. Mathis fluvius me kuptimin Lum i Madh. Fjalet Arberore -mat- me kuptimin gjithnje "breg-deti"dhe mat. me kuptimin "kum-zalli" kane te bejne me EDONINE e Lashte e jo vetem me Emathine e Lashte. te cilat shtrirjen e vet e kishin ne rrjedhat perfundimtare te shume lumenjve si Aksios e te tjere qe kane sjellen zalle e kum edhe ne brigjet e Detit te Thrakise (Detit Egje) . prandaj edhe dijetare te ndryshem por edhe vendas i kane thene ketij vendi here si Emathia e here si EDONA apo EDONIA vende qe shpeshhere ishin te vershuara nga lumenjte e medhenj. Dijetaret antik dhe banoret vendas kane mundur te thonin edhe si Math - Edonia edhe si Mat - Edonia duke e patur te ditur se tingulli T sikurse atehere edhe ne kohet me te vona eshte shqiptuar ne formen e bute apo te palatalizuar TJ qe ne shqiperim dhe shqiptim del si Q dhe jep emrin - toponim Maqedonia. Edhe tingulli K ne te gjitha koherat eshte artikulluar si i bute dhe qe jep KJ dhe si Makedonia - Makjedonia - Maqedonia. Makedonia - Maqedonia por edhe ne keto forma Matjedonia - Maqedonia. eshte njesoj. Ne gjuhen shqipe por jo-letrare TJ - Q: tjegull-qegull. tjeter-qeter. poashtu edhe KJ barazohet me Q: kjene-qene. kjaj - qaj. kjofsh - qofsh etj. dhe gjithnje sipas disa te dhenave edhe te Prof. Dr. F. Recani. Maqedonia si do qe te jete dhe si do qe te shndrrohet ky emer-toponim del sakte. qarte dhe drejte pa asnje medyshje se eshte i perbere ne baze te gjuhes shqipe si pasardhese e gjuhes thrako - ilire - pellazgjike. Maqedonia u takon shqiptareve ne te gjitha aspektet dhe ata duhet te jene vendimmarres per te gjitha ceshtjet ne kete shtet artificial te formuar nga sllavet.
Prof. Hajro Halili
Bruksel |
